Pensverzuring bij koeien

Jurgen avatar Quality Calf
Jurgen Verheijen 07 juni 2023 - leestijd 5 min

Om dunne mest bij melkkoeien te voorkomen, én om de dracht van het kalf optimaal te laten verlopen, is het noodzakelijk om de pH in de pens en het rantsoen goed te synchroniseren. Gebeurt dit niet, dan ontstaat pensverzuring bij koeien: een veelvoorkomend probleem met een negatieve invloed op de gezondheid en prestaties van melkvee.

Blog gaat verder onder de afbeelding

Het is belangrijk om pensverzuring te voorkomen. Subacute pensverzuring kan namelijk leiden tot een lagere melkproductie en acute pensverzuring voor ernstige gezondheidsproblemen.

In dit artikel lees je:

  • Over de symptomen van pensverzuring
  • Hoe pensverzuring ontstaat bij koeien
  • Over natriumbicarbonaat en speeksel
  • Hoe je pensverzuring kunt voorkomen

Pensverzuring bij koeien: dit zijn de symptomen

Ken je dat gevoel dat jouw koeien niet helemaal lekker in hun vel zitten? Alsof je een aantal liters mist in de melktank? Grote kans dat dit te maken heeft met pensverzuring. Pensverzuring zorgt immers voor minder eetlust bij koeien en vergroot de kans op infecties. Het probleem van pensverzuring bij melkkoeien ligt voor elke melkveehouder op de loer. Het uit zich onder meer in:

  • koeien die minder herkauwen

  • koeien die minder vreten

  • koeien met een verminderde conditie

  • melkvet dat onder de maat blijft

  • dunne mest

Problemen als deze brengen onzekerheden met zich mee: blijft de melkproductie op peil? En haal je het maximale rendement uit je rantsoen? Bovendien is het voorkomen van pensverzuring bij melkkoeien cruciaal voor de ontwikkeling van het kalf tijdens de dracht. De basis van de gezondheid van het kalf wordt immers gelegd bij de gezondheid en gesteldheid van de koe.

Hoe ontstaat pensverzuring?

Pensverzuring ontstaat wanneer de pH in de pens van de koe te laag wordt. Dit wordt ook wel (sub)acute acidose genoemd. Een scherpe kuil, een onevenwichtig rantsoen of een verstoorde pensflora kunnen zorgen voor pensverzuring bij koeien.

Om pensverzuring te krijgen moet de pH in de pens zakken tot beneden de 5,8, waardoor de microflora wordt verstoord. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer koeien (te) veel snel verteerbare koolhydraten, suikerrijke maïs of scherpe graskuilen binnenkrijgen of een hogere krachtvoeropname hebben. De koolhydraten worden dan snel afgebroken in de pens en veroorzaken een hoge zuurgraad. Vergelijk het met het eten van fastfood: op het moment zelf is die hamburger heerlijk, maar snel daarna zijn de gevolgen merkbaar en voel je maagzuur opkomen.

Andere factoren die ten grondslag kunnen liggen aan pensverzuring:

  • hittestress

  • onregelmatige voerschema’s

  • onvoldoende structuur in het rantsoen

  • gebrek aan beweging

Gemiddeld kost hittestress bij koeien €3.000. Bij veel warme dagen kost het €5.600. Het is dus van groot belang om je melkgift op peil te houden. Hoe je dat doet? Met goed management en het synchroniseren van je rantsoen, kun je pensverzuring verminderen en de pens weer maximale power geven.

Pensverzuring tegengaan met natriumbicarbonaat?

Een koe kauwt en herkauwt gemiddeld 14 uur per dag. Dit gebeurt o.a. in de pens van de koe. De pens van de koe kun je zien als een ‘grote zak vol bacteriën’ die helpt bij de vertering van het rantsoen. Voldoende speekselproductie is daarbij cruciaal.

Om voldoende speeksel te produceren is een smakelijk rantsoen, waarvan de koe gaat kwijlen, onmisbaar. Het kauwen en herkauwen van de koe zorgt voor de productie van speeksel dat rijk is aan de pensbuffer natriumbicarbonaat. Natriumbicarbonaat neutraliseert zuren en stabiliseert de pH in de pens. Het nadeel van deze pensbuffer is dat de pH in de pens daalt, en het gevaar op pensverzuring toeneemt, wanneer de koe rust en de toestroom van speeksel stopt. Juist op deze momenten is het cruciaal om je rantsoen te synchroniseren met een langdurige en pH gestuurde oplossing.

Pensverzuring voorkomen met 100% alternatief voor natriumbicarbonaat: pHom Norway

Om pensverzuring te voorkomen is het allereerst van belang je koeien voldoende structuur te bieden met een goed rantsoen en kwalitatief hoogwaardig ruwvoer. Echter kom je er niet met ruwvoer alléén.

Het is van essentieel belang om de pens van de koe power te geven en de juiste “smeerolie” te gebruiken om te voorkomen dat de “motor” – de pens – verstopt raakt. Meer dan 70% van de energie krijgt een koe vanuit de pens geleverd via vetzuren. Door gebruik te maken van pHom Norway, op basis van plantaardige en arctische mineralen, geef je de pens van je koeien power: 24 uur per dag, 365 dagen per jaar. pHom Norway werkt pH gestuurd, voor elke koe, op elk moment van de dag.

Hoe werkt pHom Norway?

pHom Norway is gemaakt van plantaardige en arctische mineralen, rechtstreeks geoogst uit de fjorden van Noorwegen. Deze mineralen beginnen te reageren zodra de pH in de pens van de koe richting verzuring daalt. Ze zorgen dan voor herstel van het evenwicht in de pens. Tegelijkertijd neemt de penswand de mineralen op en worden daarmee de buffermengsels en traditionele pensbuffers, zoals het chemisch geproduceerde natriumbicarbonaat vervangen. Ook het bijvoeren van krijt hoeft niet meer. Kortom: pHom Norway zorgt ook voor meer ruimte in je rantsoen.

Het resultaat met 80 - 100 gram pHom Norway:

> meer melk met optimale gehaltes vet en eiwit;
> meer rendement per kilo DS-opname;
> ondersteunt de fermentatie van energie en vezels;
> werkt voor iedere herkauwer en elk rantsoen, 365 dagen per jaar!

pHom Norway uitproberen? Meld je aan voor ons 5-stappenplan

Speciaal voor melkveehouders die meer kracht uit eigen ruwvoer willen halen, hebben wij een 5-stappenplan ontwikkeld. Met dit stappenplan houd je je prestaties op peil, ook bij warm weer.

Lees hier meer over pHom Norway en het 5-stappenplan!


Wil je meer weten over Quality Calf?

Neem gerust contact op

Gerelateerde blogs

Blog overzicht

Duurzame kalveropfok met maximaal rendement

Wij bieden een unieke combinatie van advies op maat en private label producten

Onze unieke werkwijze